Anadolu Uygarlıkları-13

2. Murat ölünce yerine oğlu Mehmet,

2. Mehmet adı ile padişah oldu.

2. Mehmet eğitimli, akıllı, çok okuyan, şiir yazan biriydi. Çok iyi bir asker ve komutandı.

En büyük başarısı İstanbul’u almasıdır.

Şahî adı verilen büyük toplar döktürerek İstanbul surlarını yıkmayı başardı. 29 Mayıs 1453’te İstanbul’u aldı. Bu olay ile 1059 yıl süren Bizans İmparatorluğu sona erdi. Bu olay ile Ortaçağ kapandı, Yeniçağ başladı. Topların ve barutun kullanılması ile küçük krallıklar devri sona erdi, imparatorluklar ve güçlü devletler dönemi başladı.

İpek yolu ile Baharat Yolu denilen yollar Osmanlı denetimine girince Avrupalılar yeni Doğu ülkelerine yeni yollar bulma derdine düştüler. Bu da coğrafî keşiflerin yapılmasına yol açtı.

Bu keşiflerin sonucu zenginleşen Avrupa ülkeleri din alanında uyanışa geçtiler. Sanat ve bilimde yenilikler yaptılar. Rönesans ve reform hareketleri başladı. Matbaa icat edildi. Bilimsel gelişmeye hız kazandırdı bu buluş. Barutun, pusulanın ve kâğıdın kullanılması olumlu değişikliklere yol açtı.

Fatih, Avrupa’da Ege adaları, Sırbistan, Mora, Dalmaçya kıyıları, Bosna Hersek gibi yerleri ele geçirdi.

Anadolu’da Amasra, Candaroğulları Beyliği,  Trabzon Rum imparatorluğu, Karamanoğulları Beyliği’ni ele geçirdi.

Otlukbeli Savaşı’nı kazanarak Doğu Anadolu’yu aldı. 1475 yılında Kırım Osmanlı’ya bağlandı. 1480 yılında İtalya’nın fethine başlandı. Otranto kalesi alındı.

1481 yılında Memlük Devleti üzerine sefere çıkacakken çadırında zehirlendi.

Yerine 2. Bayezit adıyla padişah olan oğlu zamanında Mora kıyılarında birkaç kale dışında bir yer alınmamıştır.

2. Bayezit Dönemi yükselme devri içinde duraklama devri olmuştur.

Kardeşi Cem Sultan nedeniyle Papa’nın oyuncağı olmuş bir padişahtır.

Sonunda en küçük oğlu Selim tarafından tahttan indirildi 1512.

Yavuz Sultan Selim’de denilen 1.Selim 8 yıl padişahlık yaptı. 1514 te Çaldıran Savaşı’nda Safevi Devleti Hükümdarı Şah İsmail’i yenerek tüm Doğu Anadolu’yu aldı. Mercidabık Savaşı’nda Memlük Sultanı Kansu Gavri’yi yenerek Suriye’yi aldı. Daha sonra Memlük Sultanı olan Tomanbay ile Kahire yakınlarında Ridaniye’de savaştı. Memlükler yenildi. Tomanbay kaçtı. Bu savaş sonunda Mısır ve Sudan Osmanlı toprağı oldu. Hicaz ve Yemen’de Osmanlı Devletine katıldı.

Ridaniye savaşı sonrası Kahire’de bulunan son Abbasi Halife’si Mütevekkilden halifeliği devralmıştır.

1924 yılında halifelik TBMM tarafından kaldırılana kadar Osmanlı padişahları Halife olarak anılmışlardır.

Yavuz Sultan Selim çok titiz ve kan dökücü bir padişah olarak biliniyor. Şah İsmail yandaşı oldukları gerekçesiyle Anadolu’da 40. 000 kadar Alevi- Türkmen’i öldürttüğü söylenir. Yavuz Sultan Selim 1520 yılında sırtında çıkan şirpençe adı verilen bir çıban nedeniyle öldü.

Yavuz Sultan Selim’in yerine oğlu 1. Süleyman adı ile padişah oldu.

İlk yazılı kanunları çıkardığı için Kanunî adıyla bilinir. 46 yıl ile en çok padişahlık yapan padişahtır.

Zamanında Osmanlı İmparatorluğu en güçlü dönemini yaşamıştır.

Zamanında Akdeniz ve Karadeniz çevresindeki topraklar Osmanlı yönetimine girmiştir. Kızıldeniz ve Hint Okyanusu’nda donanma bulundurmuştur.

Kanunî zamanının önemli olayları şunlardır.

1521 yılında Belgrad alındı. 1522 yılında Rodos adası ele geçirildi.

1526 yılında Mohaç Meydan Savaşı’nda Macarlar yenildi. Erdel adı verilen Macaristan alındı. 1529 da Budin kalesi geri alındı. Sonra Viyana kuşatıldı ama kış geldiği için başarılı olunamadı.

1534 yılında İran’dan Revan, Tebriz ve Bağdat’ı aldı.

1541 Macaristan’ın tümü alındı.

1530 yılında Cezayir alındı.

1548 yılında Preveze Deniz Zaferi kazanıldı. 1566 yılında Macaristan’da Sigetvar Seferi sırasında öldü.

Yerine oğlu 2. Selim adı ile başa geçti.

Sadrazam Sokullu Mehmet Paşa’nın başarılı yönetimi ile yükselme devri sürdü. Sokullu döneminde 1571 yılında Kıbrıs adası alındı. 1574 yılında denizde ağır bir yenilgi, bu durumda İnebahtı Deniz Savaşı kaybedildi.

1574 yılında Tunus’un fethi tamamlandı. 1577 yılında Fas Osmanlı egemenliğine geçti.

Sokullu Mehmet Paşa 1579 yılında öldürüldü.

Bu olay Osmanlı İmparatorluğunun yükselme devrinin sonu olarak bilinir.

Osmanlı İmparatorluğu güçlü devletlerle komşu olmuştur. Ayrıca saray entrikaları, kadınların devlet işlerine çok karışması nedeniyle duraklama devri başlamıştır.