Piyasalar Analizi (13 Şubat 2023)
Ülkemizde Kahramanmaraş Pazarcık ilçesi merkezli gerçekleşen ve 10 komşu ilin bölgesini içine alan 6 Şubat 2023 günü gerçekleşen 2 büyük depremin yarattığı yıkım hepimizi çok üzmüştür.
Mesut Erkoyun - Emekli Bankacı
merkoyun@gmail.com - 0532 452 00 94Bu yüzden ülkemizde yedi günlük milli yas ve depremden etkilenen illerde üç ay süreyle OHAL ilan edilmiştir. Borsa İstanbul'dan KAP'a yapılan açıklamayla 08 Şubat günlü işlemler iptal edilerek piyasalar 14 Şubat 2023 günüde dahil olmak üzere işleme kapatılmıştır.
Dünya Sağlık Örgütü bölgede deprem nedeniyle 3. Seviye en yüksek acil durum ilan ederek "Yaşananlara genel haritalara bakarak yaklaşık 5 milyon savunmasız nüfus, 1,4 milyon çocuk ve 350 binden fazla yaşlı dahil olmak üzere 23 milyon insanın etkilenmiş olabileceğini göstermektedir." açıklaması yapmıştır.
Rusya-Ukrayna savaşı devam ederken, ülkemizde yaşanan 10 ilimizde yaşanan iki büyük yıkıma neden olan depremin henüz yeni olması nedeniyle arama kurtarma çalışmaları devam etmektedir. Hem yurttaşların hem de yurtdışı yardım kuruluşlarının destekleriyle yaraların sarılması planları yapılacaktır.
Yaşanan deprem sebebiyle yaşanan iç göç ve bölgede yıkımın ekonomiye etkileri de izlenmektedir. Depremin yaşandığı illerimizde 85 milyon kişilik nüfusumuzun yaklaşık yüzde 16’sı yaşamaktadır. Yıkılan binlerce binanın yanı sıra bölgede hasar alan yapıların da bulunması sebebiyle yüzbinlerce insan başka illere tahliye edilmektedir. Ticaret ver-ilerine göre depremden etkilenen bölge toplam ihracatımızın yaklaşık yüzde 8.5’ini gerçekleştiriyor, bölgenin Gayri Safi Yurtiçi Hasıla’daki payı ise yüzde 10 civarında.
Federal Açık Piyasa Komitesi/FOMC) 2023 yılının ilk toplantısında politika faizini 25 baz puan artırarak politika faizini yüzde 4,5-4,75 aralığına yükseltmiştir. FED, enflasyon hızının yavaşlamaya başladığını ancak enflasyonda beklenen seviye olan yüzde 2'lere gelene kadar faiz artırımlarına devam edileceği sinyalini vermektedir.
ABD'de tüketici güven endeksi 66,4, ekonomik koşullar endeksi 72,6'ya yükselmesine karşın, enflasyon tüketiciler üzerinde baskısını hissettirerek yüzde 4,2 seviyesinde olduğu açıklanmıştır. Bu yüzden FED para politikasındaki agresif tutumun sürebileceği tahminlenmektedir. Dolar endeksi 103,30 seviyesinde dar alanda işlem görmesiyle FED'i piyasalara yön verme konusunda temkinli davranmaya itmektedir. Önümüzdeki hafta açıklanacak ABD TÜFE verileri önemini korumakta olup, dezenflasyon sürecinin devam edip etmediği yorumları sonucunu ortaya çıkaracaktır.
FED'in yüksek enflasyonu önleyebilmek için aldığı kararlar ile altın ons fiyatlarında gerileme devam etmekte olup, ons değeri 1.858 dolara kadar gelmiştir.
Avrupa Merkez Bankası(ECB) tarihi faiz artırımlarından birini daha gerçekleştirmiş olup, üç temel politika faizlerini 50 baz puan artırarak, refinansman faizini yüzde 3'e, mevduat faizini yüzde 2,5'a, marjinal fonlama faizini ise yüzde 3,25'e yükselterek Euro bölgesinde geçen ay yüzde 8,5 olan enflasyon artışına tepki vermiş, yüzde 2'lik enflasyon hedefine ulaşılana kadar da tüm araçların kullanılacağı mesajı verilmiştir. Bu arada 1 Ocak'ta 20. Ülke olarak Hırvatistan'da Euro Bölgesine katılmıştır.
Jeopolitik risklerin devam ettiği günümüzde Rusya'nın varil başına 60 dolar tavan fi-yat uygulamasına katılan ülkelere petrol satmama kararı çerçevesinde petrol üretimini günlük 500 bin varil azaltacağı açıklanmış, bu durum petrol arz kısıtı nedeniyle fi-yatlarda artışa neden olabilecektir. Brent Petrol fiyatlarında ABD stok yükselişi olmasına karşın tüm etkiler paralelinde Çin'in talebinin yükselmesiyle 85 doların üzerine çıkmıştır. Hafta başında Türkiye'de yaşanan ve Suriye'yi de vuran büyük depremin etkisiyle bölgede mücbir sebep ilan edilmesiyle petrolde arz yönüyle oluşan endişe fi-yatların artmasına neden olmuştur.
Küresel ekonomilerde 2023 yılının resesyon riskinin ortadan kaldırılmasıyla ilgili planlamalar ve uygulamalar yatırımcıların odağında olmaya devam etmektedir.
On ilimizde şiddetli yaşanan deprem nedeniyle vefat eden vatandaşlarımız için başımız sağolsun, sağ kurtulan vatanlarımıza geçmiş olsun dileklerimizi iletirken, yaralarımızın hızla sarılması için hızla aksiyon alınmasını temenni ediyorum.
Saygılarımla,
(merkoyun@gmail.com)