Piyasalar Analizi 15 Ekim 2023

Bölgede Rusya-Ukrayna savaşı devam ederken, Hamas, Gazze’den İsrail’e atılan roketler ile mayıs ayındaki ateşkesi sona erdirmiş, Filistin’in İsrail’e karşı başlatmış olduğu ‘Aksa Tufanı’ adlı operasyonu bölgede jeopolitik risklerin artmasına neden olmuştur. Bu gelişmeler küresel piyasalarda güvenli limanlara yönelimi ve risksiz varlıklara ilgiyi arttırması olasıdır. Yatırımlarda güvenli liman olarak kabul edilen ons altın 1.832 Usd seviyesinde geçen haftayı tamamlamış olmasına karşın Ukrayna-Rusya gerginliği de devam ederken, haftayı 1.932,97 Ons/USD seviyesinde tamamlamıştır.

Dünyayı sarsan sıcak çatışmalar haftasında kritik verilerin açıklanması beklenirken “Bretten Woods İkizleri” yıllık toplantısı (9-15 Ekim) sonuçlarıda piyasaların yönünü belirlemede etkili olabilir. Jeopolitik gerginlik petrol fiyatlarındaki düşüş trendinin ardından İsrail ve Filistin arasındaki çatışmaların bölgede yayılabileceği endişesiyle petrol fiyatları yukarı yönlü hareket göstermiş, ABD ham petrol stoklarında artış olmasına karşın, Brent petrol 90,20 Usd. seviyesine kadar yükselmiştir.

ABD’de tüketicilerin kısa vadeli enflasyon beklentilerin üzerinde gerçekleşerek eylül’de yüzde 3,7’ye yükselmiş, çekirdek TÜFE ise aylık ve yıllık bazda beklentiler paralelinde gelerek yıllık bazda yüzde 4,1 seviyesinde gerçekleşmiştir.

TCMB politika faizinin yüzde 8,5’tan yüzde 30’a çıkması sonucunda, kredi ve mevduat faizlerinde yükseliş, 10 yıllık tahvil faizlerinin yüzde 26,5’e gelmesi, 5 yıllık gösterge tahvil faizinin ise yüzde 28,4 yükselmesine karşın, bu getiriler hem politika faizlerinin hemde yüzde 61,53’lük yıllık tüketici enflasyonunun altında kalmıştır.  TCMB’nin bankalara bildirdiği uygulama talimatına göre ihracatı desteklemeyi amaçlayan reesekont kredilerinin toplam faiz maliyeti politika faizini aşamayacaktır. Ayrıca; mikro işletmelerin reeskont limiti 5 milyon TL. küçük işletmelerin 50 milyon TL. orta ölçekli işletmelerin ise 250 milyon TL. olarak güncelleneceği belirtilmiştir. İhracatçı firmaların uygun maliyetli bu tür kredilere yoğunlaşmaları ihracatçı firmaların düşük maliyetli finansmana erişmesini sağlayacaktır. Zaten TCMB reeskont kredi limitlerini hem yükseltmiş hemde döviz satış şartlarını kaldırmıştır.

İsrail’e sefer yapmakta olan kruvaziyer gemilerinin bölgede sıcak gelişmeler sonrasında, ülkemiz ve ilimiz için fırsata çevirerek Kuşadası limanına çekmek için çaba gösterilmesi gerekmektedir.

Aydınlı girişimcelere yönelik olarak KOSGEB’in  50 fikre 1 milyon TL’ye kadar geri ödemesiz destek vereceği açıklamış, bu destek için başvuru son tarihi 20 Ekim’dir. Yararlanmak isteyen Aydınlı girişimcilerimizi KOSGEB’e müracatlarını hızla yapmaları gerekmektedir.

Ekim ayının ilk yarısında açıklanan TÜİK verilerine göre Eylül ayı enflasyonu yıllık bazda yüzde 61,53 artış kaydetmiş, ABD’de beklentilerin üzerinde olan enflasyon verisi sonrasında dolar/TL paritesi kademeli artışını sürdürüp, rekor kırarak haftanın son gününde 27,80 seviyesine ulaşmıştır.

İsrail-Filistin çatışmalarının yayılabileceği endişeleri ile altına talep artmış, son 7 ayın en büyük haftalık kazancını sağlayarak ons altın ve gram altın sırasıyla yüzde 5,45 ve yüzde 5,99 oranında haftalık olarak yükselmiştir.

TCMB başkanı Meclis komisyonuna yaptığı sunumda büyümeden ödün vermeden dezenflasyonun sağlanacağını, enflasyonda akaryakıt fiyatlarının risk oluşturmaya devam ettiğini belirtmiştir.BDDK’nın haftalık bülteninde Kur korumalı TL mevduat stoğunun  düşmeye devam ettiği, KKM’den hemen değil kademeli çıkışın gerçekleşeceği belirtilmektedir. Uygulanan faiz politikasının enflasyonu ilk aşamada düşürmede etkisiz kalmasının ana nedenleri olarak enflasyon beklentilerindeki belirsizlik ve bütçe açığını desteklemek için ek vergilerin getirilmesi gösterilebilir.

Piyasalarda yatırımcıların odağında; İsrail-Filistin çatışması ve Rusya-Ukrayna geriliminin gelişmeleri, ABD’den gelecek ekonomik veriler ile FED başkanının Newyork Ekonomi Kulübünde yapacağı konuşma olacaktır. Jeopolitik risklerinde devam ettiği bu dönemde güvenli liman olarak nitelenen altının ons fiyatıyla, petrol fiyatlarının hareketlerinin yönü de yatırımcıların kararlarında etkili olacaktır.

Saygılarımla,

(merkoyun@gmail.com)