Piyasalar Analizi (28 Mart 2023)
Mart ayını küresel piyasalarda artmakta olan kriz endişeleri yurt içinde 11 ildeki depremin ve sonrasında sel felaketinin yarattığı sonuçların yaraları sarılmaya çalışılırken, 14 Mayıs'ta yapılacak cumhurbaşkanlığı ve parlamento seçimleri sebebiyle oluşa

Mesut Erkoyun - Emekli Bankacı
merkoyun@gmail.com - 0532 452 00 94Küresel çapta yaşanan bankacılık sektöründe ABD'nin 16. Bankası Silikon Vadisi Bankası'nın ve Signatura Bank'ın iflası sonrasında ABD hazine bakanlığı, FED ve FDIC iflas eden banka mevduat sahiplerine güvence vermiştir. Bunun arkasından İsviçre'nin en büyük ikinci bankası 167 yıllık Credit Suisse'nin sıkıntıya girmesi ve ABD'de First Republic Bank'ta yaşanan zorluklar bankacılık sektörüyle ilgili endişeleri artırmıştır. Krizin tırmanışı ABD'de mevduat sahiplerine güvencenin verilmesi, Isviçre'de ise UBS'nin Credit Suisse'yi satın alması ile durdurulmuştur.
Finansal piyasalarda yaşanan riskleri dikkate aldığımızda genel olarak geçmişte yaşanan krizlerin ışığında kredi riski, kur riski, faiz riski, likidite riski, sermaye yeterliliği ve karlılık göstergeleri dikkate alınması gereken en önemli konulardır. Finans sektöründe riskleri ortaya çıkaran etmenler artan rekabet, daralan marjlar, portföy kalitesi, kanuni düzenlemeler, döviz kurları, faiz oranları, likidite gibi sebeplerdir aynı zamanda bu sektörün küresel risklerden etkilendiğini belirtmek gerekir. Mevduat sahiplerinin aşırı mevduat çekimleri ve kredilerin geri dönüşlerinde sorun yaşanması bankanın finansal krize girmesine neden olabilir. Ülkemizde sektör birçok risklere karşı önlemlerini almaya devam ederken, bunların denetimi tamamıyla BDDK ve TCMB tarafından yapılmaktadır. Ülkemizde Tasarruf Mevduatı Sigorta Fonu tarafından her bankadaki mevduat sahiplerinin mevduatları 400 bin TL kadar sigorta güvencesi altındadır.
BDDK'dan yapılan açıklama üzerine ülkemizde 2 bankanın kuruluşuna ve bir bankanın faaliyetine izin verilmiştir. Karara göre Ziraat Dinamik Banka A.Ş. ünvanlı digital banka ayrıca Asır Yatırım Bankası A.Ş. ünvanlı banka kurulmuş, Hayat Finans Katılım Bankası'na faaliyet izni verilmiştir.
TCMB verilerine göre bazı bankaların ihtiyaç kredileri faizini aylık yüzde 3,65'e kadar artırdığı, yıllık ihtiyaç kredisi faizlerinin yüzde 30,35 yükselmiş durumdadır. Yapılan düzenlemeler sonrasında 70 bin TL kadar ihtiyaç kredileri menkul kıymet tesisinden muaf olup, bunun dışındakilerde ihtiyaç kredisi faizi yüzde 18,6 aştığında krediyi veren bankalar menkul kıymet alımı yapmak durumundadır. Bazı kaynaklar yüksek oranlı kredi vermekten bankaların kaçındığını ve seçime kadar risk almamaya çalıştığını dile getirmektedir.
BIST 100 endeksi geçen yıl yüksek getiri sağlarken, Kahramanmaraş merkezli depremin etkileri ve erken seçim kararının alınması çerçevesinde hareketli bir oynaklık yaşamaktadır. Yılbaşında 5.704 puan ile tüm zamanların en yüksek seviyesini görmüş ardından bugüne kadar yüzde 20’ye yakın düşüş göstermiş, 5.000 puanın üzerinde tutunmaya çalışmaktadır. Bu seviyede tutunması durumunda önceki zirvesini tekrar ya-kalama olasılığının olabileceği tahmin edilmektedir.
Avrupa Merkez Bankası(ECB) 50 baz puan faiz artırımı arkasından ABD Merkez Ban-kasının(Fed) 25 baz puanlık artış gerçekleştirmiştir. TCMB'nin faiz oranını yüzde 8,50'de sabit bıraktığını açıklamıştır.
Ons altın fiyatlarında geçtiğimiz hafta 2.000 USD seviyesi test edilmesine karşın üzerinde kapanış yapılamamış 1.970 USD destek seviyelerine tekrar gelinmiştir. Dolar/TL de önemli bir hareketin olmaması gram altın fiyatlarında ons hareketiyle paralel dalgalanmış, gram altın fiyatında yükseliş için 1.200 TL sınırı bir destek olarak tahmin edilmektedir. Brent Petrol fiyatları varil fiyatı 86 dolar seviyelerinden 75 dolar seviyelerine kadar gerilemiş bu yüzden akaryakıt fiyatlarında yeniden düzenlemeler yapılması beklenmektedir.
Deprem sonrasında yaraların sarılmasına hızla devam edilirken, yapılan düzenlemeler, BES devlet katkısı fonlarının hisse alımlarına yönlendirilebileceği, BIST 100 deki firmaların birinci çeyrek sonuçlarının açıklanması, seçim hareketliliği önümüzdeki dönem izlenecek adımlar olacaktır. Seçim sonuçları sonrasında takip edilecek ekonomi politikalarına yönelik senaryolar nedeniyle yabancı yatırımcıların hem hisse senetleri hem de tahvil piyasalarındaki hareketleri de izlenecektir.
Dostlukların sevgi ile beslendiği dünyamızda "Ramazan ayında" da tüm okurlarımızın gönüllerinin sevgi ile dolup taşmasını dilerim.
Saygılarımla,
(merkoyun@gmail.com)